Staw kolanowy po latach ewolucji i przyjęciu przez człowieka postawy dwunożnej pełni kluczową rolę w poruszaniu się. W trakcie całego życia kolana poddane są przeciążeniom prowadzącym do ich uszkodzenia. Szczególnie duże siły oddziałują u osób aktywnie uprawiających sport. Ból kolana oraz „rwanie w kolanie” to częste objawy sygnalizujące konieczność uzyskania pomocy lekarza ortopedy.
Dolegliwości te mogą być wywołane urazem, przeciążeniem, zwyrodnieniem lub zapaleniem stawu kolanowego.
Uraz i przeciążenia
Do częstej przyczyny bólu występującej zwłaszcza u osób aktywnie uprawiających sport należą urazy oraz przeciążenia – skręcenia, zwichnięcia, stłuczenia, zerwania więzadeł czy uszkodzenia łąkotek.
Do tej grupy należy również ból kolana u biegaczy lub skoczków, tzw. kolano biegacza oraz kolano skoczka – obie dolegliwości powodują ból odczuwalny w obrębie przedniej powierzchni stawu kolanowego. Jednymi z częstych urazów kolana są uszkodzenie łąkotki [o urazie poczytaj TU] i zerwanie więzadła krzyżowego przedniego (ACL).
Osoby o dużej masie ciała, podnoszące ciężary lub spędzające dużo czasu w pozycji siedzącej są szczególnie narażone na przeciążenie kolana. Długotrwałe i duże przeciążenie skutkuje uszkodzeniem tkanek wewnątrz oraz wokół stawu kolanowego powodując ból.
Zapalenie
Zapalenie stawu kolanowego może wystąpić w przebiegu urazów, zakażeń, chorób reumatologicznych, chorób zwyrodnieniowych stawów lub po zabiegach w obrębie kolana. W zależności od struktury stawu objętej zapaleniem może się ono objawiać w różny sposób – jako ból, zaczerwienienie, uczucie blokady, obrzęk albo wysięk (tzw. woda w kolanie).
Zwyrodnienie
Grupą osób szczególnie narażoną na wystąpienie choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego są seniorzy, gdyż wraz z upływającym czasem struktury wchodzące w skład stawu kolanowego zwyczajnie się zużywają. Zwyrodnienie stawu kolanowego może zachodzić bez identyfikowalnej przyczyny, bądź może być skutkiem wady postawy, urazów, przeciążenia, niestabilności w obrębie kolana i innych stanów zaburzających prawidłową strukturę kolana. Początkowo ból w przebiegu zwyrodnienia stawu kolanowego występuje jedynie podczas ruchu, a odpoczynek przynosi ulgę. Z czasem ból zaczyna doskwierać również w spoczynku, a zmiany w budowie stawu spowodowane chorobą prowadzą do zniekształcenia stawu i zmniejszenia zakresu ruchów.
Ból kolana – badania
Ból kolana jest wskazaniem do wizyty u lekarza ortopedy. Podczas pierwszego spotkania zostanie zebrany wywiad, a lekarz wykona badanie kolana – za pomocą palpacji i sprawdzenia biernych ruchów, oceni struktury stawu kolanowego. Ponadto, pacjent może być poproszony o wykonanie prostych ćwiczeń, które pozwolą na ocenę funkcji stawu. Ważną rolę w diagnostyce odgrywają również badania obrazowe. Najczęściej wykonywanym z nich jest badanie RTG (prześwietlenie kolana), ale w zależności od wskazań konieczne może być wykonanie innych badań takich jak TK, MRI lub USG stawu. Zapalenie stawu i wysięk (“woda w kolanie”) mogą być wskazaniem do punkcji stawu kolanowego celem zmniejszenia ilości płynu w stawie lub wysłania jego próbki na dodatkowe badania. U pacjentów z urazem kolana użyteczna bywa artroskopia. Po przeprowadzeniu badań postawiona zostanie diagnoza i opracowany plan leczenia.
Ból kolana – leczenie
Należy pamiętać o tym, że ból kolana jest wskazaniem do wizyty u lekarza ortopedy, zwłaszcza gdy towarzyszą mu dodatkowe objawy. W zależności od przyczyny dobierane jest właściwe leczenie – zachowawcze lub operacyjne.
Operacja [o operacjach więcej TU] może być konieczna szczególnie u pacjentów po urazie lub z długotrwającą chorobą zwyrodnieniową. Jedną z opcji leczenia operacyjnego jest wszczepienie endoprotezy [o tym więcej TU]. U niektórych pacjentów wystarczająca jest artroskopia terapeutyczna [więcej informacji TU].
Z kolei u osób z kontuzją kolana, urazami lub zwyrodnieniem jedną z korzystnych możliwości jest miejscowe podanie komórek macierzystych [więcej piszemy TU] W naszej szczecińskiej klinice oferujemy różnorodne zabiegi w obrębie stawu kolanowego, a po wizycie lekarskiej dobierana jest właściwa metoda leczenia.
